Гаиләбезнең өй архивында әтиебез Юлаев Байназар Маннап улының аның белән бергә Мәскәүдән Берлинга кадәр җиткән куен дәфтәре саклана. Аныңда сугыш турында әллә ни мөhим мәгъ-лүматлар юк, ләкин hәр бите ул вакытның үзенчәлекле документы булып тора. Бәрелешләр hәм сугышчан hөҗүмнәр тукталып торган арада язылган кыска язмалар хәрби көннәр турында сөйли, сугышчының уйларын hәм өметләрен чагылдыра. Беренче биткә яка тегү өчен ак җепле энә кадалган, тукталыш вакытында сугышчылар җырлаган җырлар текстлары, солдатлар белән әңгәмә өчен политрук язган кыска язмалар, хәрби хәрәкәтләр, Берлинга hөҗүм

Подробнее

БЫЕЛ Бөек Ватан сугышында җиӊү яулаган, туган иле өчен батырлык күрсәтүчеләрне искә алабыз. Без фронтта геройларча сугышкан солдатлар hәм командирлар, партизан отрядларында сугышканнар, медсанбатларда hәм госпитальләрдә яралы солдатларны үлемнән коткарып калган hәм язмышлары сугыш белән бәйле булганнарны хөрмәтлибез. Сугыш сулышы hәркайда, hәрбер гаиләдә үзен сиздерде. Үдик авылында Гайшә hәм Шәйхулла Әбләшевлар яшиләр. Алар икесе дә гади колхозчы булсалар да, заманына күрә яхшы, таза тормыш алып баралар. Биредә 5 ир бала дөньяга килә: Хәбиб, Сибәгать, Самикъ, Галим hәм Сәлим. Ватан сугышы

Подробнее

ӘТИЕБЕЗ Әмиров Таваф 1924 елныӊ 24 февралендә Каенавылда Лотфулла Хуҗануретдин улы hәм Хәтимә Гыйлемша кызы гаиләсендә беренче бала булып дөньяга килә. Алар барысы 4 бала була. Ул 4 класс тәмамлый. 1942 ел башында, 18 яшь тулгач аны Кызыл Армия сафларына алалар. Әтиебезне hәм тагын аныӊ ике авылдашын чанада Кунгурга алып китәләр. Алар өч ай дәвамында Бершетьтә өйрәнүләр үтәләр. Шуннан соӊ аны яӊадан уку өчен Свердловскига, хәрби ант кабул иткәннән соӊ Украинага фашистларга каршы сугышка җибәрәләр. Аны өченче Украина фронтына 38нче

Подробнее

Бу зәӊгәр күзле, бөдрә чәчле унсигез яшьлек авыл егете — минем Уймуж авылында туган бабам — ефрейтор Ромашев Фәрит Әхмәтхан улы. 1942 елныӊ августында кызылармеец Ромашев Ф.А. авылдашы Имайкин Тәүфыйк Харис улы белән минометчы белгечлеген өйрәнү өчен Чиләбе өлкәсенеӊ Чибәркүл шәhәренә җибәрелә. Курсларны тәмамлаганнан соӊ, 1942 елныӊ 1 октябрендә ул Ватанга тугрылык антын кабул итә hәм Воронеж фронтына китә, ә инде декабрь аеннан 12нче аерым миномет бригадасы составында Курск дугасындагы сугышларда катнаша. 1943 елда Грайворон шәhәрен азат иткәндә яралана. Сугыш

Подробнее

МУЛЛАХМӘТ абый Мөнәсыйпов безгә үзенеӊ сугышчан юлы турында сөйли. Кырык ел гомер үткән. Кеше хәтере төпсез хәзинә икән. Ни генә юк анда… Үз-үзен онытып, мавыгып, дулкынланып сөйли Муллахмәт абый. — Танковый частьта хезмәт иттем мин. Чиләбедә 6 ай укыгач, Т-34 белән туры фронтка киттек… Аныӊ тормыш иптәше Тәскирә апа безне инде ничәнче кат чәй эчәргә чакыра: — Әйдәгез инде, утырыгыз. Ул сугышта күргәннәрен сөйли башласа, өч көн, өч төн дә җитмәс… Тәскирә апа белән Муллахмәт абый хәзер лаеклы ялда. Алар

Подробнее

ПАТША заманында Түбәнавыл казаклар авылы дип санала. Хәсән картәтием казак папахасын озак саклады hәм ул Ватанны саклау – ир-егетнеӊ төп бурычы дигән фикердә иде. Авыл картлары якташларыныӊ 1812 елгы Ватан сугышында катнашуларын, җиӊү белән Парижга барып җитүләрен хәтерлиләр иде. Французлар төрки укчыларны “төньяк амурлары“ дип атаганнар. Батыр казаклар катнашачак тагын бер Ватан сугышы булыр, ә французлар уртак дошманга – нацистлар Германиясенә каршы көрәштә союзниклар булыр, дип беркем дә уйламагандыр. Хәсән улы Лотфулланы сугышка кадәр армия хезмәтенә озата. Нык, спортчы егет

Подробнее

Из Аклушей на Великую Отечественную войну ушел 171 человек. Только 63 из них вернулись домой. Среди них — и 5 сыновей Бадернисы-эби: Габдулла, Лотфулла, Хатмулла, Мотыйк, Хамза. От пятерых сыновей осталось лишь двое внуков, сама бабушка прожила до 104 лет. О подвиге наших односельчан напоминает обелиск, установленный в центре села в 1965 году к 20-летию Великой Победы. Моя статья — об односельчанине Каримове Гафияте Муллазяновиче, вернувшемся живым с войны. Он родился 24 марта 1916 года. Уже проходил службу в армии,

Подробнее

Искандарова (Арзыева) Сагида Закировна родилась в 1911 году в селе Елпачиха, вторым ребенком в семье Габиды и Закира Арзыевых, в которой выросло 10 детей: Карим, Сагида, Риза, Гаиля, Миргалим, Фаик, Аклима, Маулит, Махмут и Тауфик. Дедушка Закир указом главного муфтия Духовного управления Башкортостана был назначен сельским муллой. У него было несколько десятин земли в Коекчира-басу, молотилка. Обрабатывая эту землю, он кормил свою семью, держал много скотины. Зимой обучал детей, с единоверцами читал намаз в мечети. Своими силами построил большой деревянный

Подробнее